Inhoudstafel
Wat is een gebrekkige uitvoering ?
Art. 44 § 1 – KB 14/01/13 De opdrachtnemer wordt voor de uitvoering van de opdracht geacht in gebreke te zijn:
1° wanneer de prestaties niet uitgevoerd worden volgens de voorschriften bepaald in de opdrachtdocumenten;
2° ongeacht het ogenblik, wanneer de prestaties niet zodanig vorderen dat zij op de vastgestelde data volledig kunnen worden voltooid;
3° wanneer hij de geldig gegeven schriftelijke bevelen van de niet naleeft.
Samengevat is een gebrekkige uitvoering een tekortkoming van de opdrachtnemer bij de uitvoering van de opdracht, zoals bepaald in de opdrachtdocumenten.
Wat moet je doen als je een gebrekkige uitvoering vaststelt?
Elke tekortkoming moet worden vastgesteld in een proces-verbaal (pv), waarvan een afschrift per aangetekend schrijven of via een elektronische zending zal worden verzonden naar de opdrachtnemer.
Hoe stel je een proces-verbaal van tekortkoming op?
Een pv is een schriftelijk document waarin minstens de volgende gegevens vermeld moeten zijn:
- de datum van de tekortkoming(en);
- de naam en de contactgegevens van de opdrachtnemer;
- het voorwerp van de opdracht en het besteknummer
- een nauwkeurige omschrijving van de vastgestelde tekortkoming(en);
- de termijn die de opdrachtnemer heeft gekregen om de tekortkoming(en) te verhelpen;
- de termijn waarover de opdrachtnemer beschikt om zijn antwoord te verzenden: 15 dagen (art. 44 § 2 – KB 14/01/13 De opdrachtnemer kan aan de aanbesteder zijn verweer middelen doen gelden bij aangetekende zending of bij elektronische zending die op vergelijkbare wijze de exacte datum van de verzending waarborgt. Dit verweer moet hij verzenden binnen de vijftien dagen volgend op de datum van verzending van het proces-verbaal. Zijn stil zwijgen na die termijn geldt als een erkenning van de vastgestelde feiten).
Het pv moet worden ondertekend door de leidend ambtenaar of zijn afgevaardigde in functie van hetgeen bepaald is in de opdrachtdocumenten.
Toepassingen van sancties in geval van een gebrekkige uitvoering
Als de opdrachtnemer de tekortkoming(en) niet binnen de gestelde termijn heeft verholpen, laat de vaststelling van de gebrekkige uitvoering toe om verschillende soorten sancties toe te passen:
1. Toepassing van straffen
De kan straffen toepassen, een bijzondere straf als deze voorzien is in het bestek en een algemene straf als deze laatste niet voorzien is.
Art. 45 § 2 – KB 14/01/13 Elke gebrekkige uitvoering waarvoor niet in een bijzondere straf is voorzien, geeft aanleiding tot een algemene straf die:
1° eenmalig is en 0,07 procent bedraagt van het oorspronkelijke opdrachtbedrag met een minimum van veertig euro en een maximum van vierhonderd euro, of
2° dagelijks is en 0,02 procent bedraagt van het oorspronkelijke opdrachtbedrag met een minimum van twintig euro en een maximum van tweehonderd euro, wanneer de gebrekkige uitvoering onmiddellijk ongedaan moet worden gemaakt.
Deze straf wordt toegepast vanaf de derde dag na de datum van afgifte van de aangetekende zending of bij elektronische zending die op vergelijkbare wijze de exacte datum van de verzending waarborgt vermeld in artikel 44, § 2, tot en met de dag waarop aan de gebrekkige uitvoering een einde werd gesteld door toedoen van de opdrachtnemer of van de aanbesteder zelf.
2. Toepassing van vertragingsboetes
Art. 46 – KB 14/01/13 De vertragingsboetes zijn onafhankelijk van de in artikel 45 bedoelde straffen. Zij zijn eisbaar zonder ingebrekestelling door het eenvoudig verstrijken van de uitvoeringstermijn zonder opstelling van een proces-verbaal en worden van rechtswege toegepast voor het totaal aantal dagen vertraging.
Voor vertragingsboetes is er dus geen proces-verbaal vereist en ze kunnen gecombineerd worden met straffen.
Het bedrag van de boete dient proportioneel te zijn met de impact van de vertraging. Een vertraging van één dag voor de levering van courante benodigdheden heeft immers niet dezelfde impact als een vertraging bij de uitvoering van een cateringdienst bijvoorbeeld.
Vertragingsboetes - Leveringen
Art. 123 § 1 – KB 14/01/13 De vertragingsboetes worden berekend naar rata van 0,1 percent per dag vertraging, met een maximum van zevenenhalve percent, van de waarde van de leveringen die met dezelfde vertraging gebeurd zijn. Wanneer de leveringstermijn een gunningscriterium van de opdracht vormt, bepalen de opdrachtdocumenten de berekeningswijze van de vertragingsboetes voor de leveringen die met dezelfde vertraging gebeurd zijn. De opdrachtdocumenten kunnen in dat geval het bovengenoemde percentage verhogen tot maximum tien procent. Dit percentage wordt vastgesteld in verhouding tot de relatieve belangrijkheid van het gunningscriterium betreffende de uitvoeringstermijn. Is de berekeningswijze niet vermeld in de opdrachtdocumenten, dan is die van het eerste lid van toepassing.
Vertragingsboetes - Diensten
Art. 154 – KB 14/01/13 De boetes wegens laattijdige uitvoering worden berekend naar rato van 0,1 percent per dag vertraging, met een maximum van zevenenhalve percent, van de waarde van alle of van een deel van de diensten waarvan de uitvoering met dezelfde vertraging gebeurde. In voorkomend geval vermelden de opdrachtdocumenten de berekeningsbasis van de boetes.
Wanneer de uitvoeringstermijn een gunningscriterium van de opdracht vormt, bepalen de opdrachtdocumenten de berekeningswijze van de vertragingsboetes voor de diensten die met dezelfde vertraging gebeurd zijn. De opdrachtdocumenten kunnen in dat geval het bovengenoemde percentage verhogen tot maximum tien procent. Dit percentage wordt vastgesteld in verhouding tot de relatieve belangrijkheid van het gunningscriterium betreffende de uitvoeringstermijn. Is de berekeningswijze niet vermeld in de opdrachtdocumenten, dan is die van het eerste lid van toepassing.
3. Toepassing van ambtshalve maatregelen
De verschillende ambtshalve maatregelen zijn (art. 47 § 2 – KB 14/01/13):
- het eenzijdig verbreken van de opdracht;
- de uitvoering in eigen beheer van het geheel of van een deel van de niet-uitgevoerde opdracht;
- het sluiten van één of meerdere opdrachten voor rekening met één of meerdere derden voor het geheel of een deel van de nog uit te voeren opdracht.
De ambtshalve maatregelen worden toegepast bij ernstige tekortkomingen en wanneer de opdrachtnemer, na het verstrijken van de termijn van 15 dagen om zijn verweermiddelen te doen gelden, inactief is gebleven of middelen heeft aangevoerd die door de aanbesteder als niet gerechtvaardigd worden beoordeeld. De aanbesteder mag de ambtshalve maatregelen nochtans treffen zonder het verstrijken van de termijn af te wachten wanneer de opdrachtnemer op voorhand expliciet de vastgestelde tekortkomingen heeft toegegeven (art. 47 § 1 – KB 14/01/13).
Art. 47 § 3 – KB 14/01/13 De beslissing van de aanbesteder om tot de gekozen ambtshalve maatregel over te gaan wordt bij aangetekende zending of bij elektronische zending die op vergelijkbare wijze de exacte datum van de verzending waarborgt aan de in gebreke gebleven opdrachtnemer bekendgemaakt. Vanaf deze kennisgeving mag de in gebreke gebleven opdrachtnemer niet meer tussenkomen in de uitvoering van het gedeelte van de opdracht onderworpen aan de ambtshalve maatregel
4. Uitsluiting van deelname aan opdrachten van dezelfde aanbesteder
De aanbesteder kan de in gebreke gebleven opdrachtnemer voor een periode van drie jaar uitsluiten van deelname aan zijn opdrachten (art. 48 – KB 14/01/13).
Wat moet je doen bij een gebrekkige uitvoering bij een raamovereenkomst?
Als begunstigde aanbestedende overheid binnen een raamovereenkomst moet je eveneens gebrekkige uitvoeringen vaststellen die plaatsvinden tijdens de uitvoering van je deelopdracht, zoals eerder vermeld. Als begunstigde aanbestedende overheid moet je steeds nagaan wat er in het bestek bepaald is.
De aanbestedende overheid die de opdracht geplaatst heeft, moet echter geïnformeerd worden wanneer de tekortkomingen belangrijk zijn van aard (fraude, illegale arbeid, ...).
Bijvoorbeeld toepassing van vertragingsboetes : Een voorbeeld van een vertraagde levering bij een leveringenopdracht: Een federale organisatie heeft een overeenkomst gesloten voor de leveringen van waterdispensers voor in haar kantoren. In het bestek is een leveringstermijn van 30 kalenderdagen voorzien vanaf de dag na de verzendingsdatum van de bestelbon. Er zijn geen bijzondere straffen voorzien in het bestek. Op 01/09/22 verstuurt de aanbestedende overheid via e-Catalogue een bestelbon voor 10 waterdispensers voor een bedrag van 3.000,00 EUR. De leverancier levert 4 dispensers, maar de overige 6 dispensers werden nog niet geleverd. Op 20/10/2022 levert de leverancier uiteindelijk de ontbrekende dispensers. Om te melden dat deze situatie niet in overeenstemming is met de in het bestek vermelde voorwaarden besluit de aanbestedende overheid vertragingsboetes toe te passen. Volgens artikel 154 van het koninklijk besluit van 14/01/2013 bedragen de vertragingsboetes 0,1% per dag vertraging en maximaal 7,5% van de waarde van de leveringen waarvan de uitvoering met dezelfde vertraging gebeurde. Volgens de in het bestek vermelde voorwaarden hadden de dispensers uiterlijk op 01/10/22 geleverd moeten worden. 6 dispensers, die een bedrag van 1.800,00 EUR vertegenwoordigen, zijn op 20/10/22 nog niet geleverd, wat neerkomt op 19 dagen vertraging: 0,1%x1800x19= 34,2 EUR Wanneer de factuur voor de 6 dispensers betaald wordt, zal het totaalbedrag met 34,20 EUR verminderd worden. Zo werd de vertragingsboete toegepast. |