Andere informatie en diensten van de overheid: www.belgium.be

Organisaties rond welzijn

In België is elke werkgever verplicht om een welzijnsbeleid te voeren.

Daarbij spelen enkele diensten een grote rol, zoals de interne en externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, Empreva en Medex. Daarnaast zijn er ook twee federale netwerken die werken rond welzijnsthema’s.

Van toepassing voor
Federale ambtenaren

Inhoudstafel

Interne dienst voor preventie en bescherming op het werk

Elke werkgever is verplicht om een welzijnsbeleid te voeren én om een interne dienst voor preventie en bescherming op het werk te hebben. De dienst geeft zowel aan de werkgever als aan de werknemers advies over de toepassing van de regelgeving over het welzijn op het werk.  

De interne dienst wordt opgericht op het hoogste van de organisatie omdat daar de beleidsbeslissingen over welzijn worden genomen. De preventieadviseur, of één van de preventieadviseurs indien er meerdere zijn, neemt de leiding van de dienst. Op die manier is er een directe samenwerking tussen de interne dienst en het management. De preventieadviseur voert zijn taak wel in volle onafhankelijkheid van de werkgever en de werknemer uit.   

Opdrachten

De opdrachten van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk vallen samen te vaten onder het verlenen van bijstand bij de uitwerking, programmering, uitvoering en evaluatie van het welzijnsbeleid. Concreet houdt dat het volgende in:

  • risico’s analyseren
  • ongevallen en incidenten bestuderen
  • de oorzaken van beroepsziekten analyseren
  • psychosociale factoren verbonden aan de arbeid onderzoeken
  • advies verlenen over de organisatie van de arbeidsplaats
  • advies verlenen over de hygiëne op de arbeidsplaats en sociale voorzieningen
  • advies verlenen over de instructies
  • voorstellen doen i.v.m. onthaal, informatie en vorming van de werknemers
  • deelnemen aan de coördinatie, samenwerking en informatie inzake werken met derden
  • ter beschikking staan voor vragen van werkgever, hiërarchische lijn, werknemers
  • interne noodprocedures uitwerken
  • meewerken aan de organisatie van de eerste hulp
  • alle andere opdrachten uitvoeren die opgelegd zijn door de wet en de uitvoeringsbesluiten
  • de wisselwerking tussen mens en arbeid onderzoeken
  • gezondheidstoezicht op de werknemers uitvoeren: gezondheidstoestand evalueren, aangepaste werkmethodes en -posten voorstellen, beroepsziekten opsporen
  • samenwerken met de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk in het kader van de risicoanalyse en de invoering van preventiemaatregelen

Indien de interne dienst niet alle opdrachten kan vervullen, moet de werkgever een beroep doen op een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk.

Werkgevers kunnen ervoor kiezen om preventie en bescherming samen te organiseren. Alle federale overheidsdiensten en enkele andere federale diensten hebben er dan ook voor gekozen om een gemeenschappelijke dienst voor preventie en bescherming op het werk van de federale overheid op te richten.

Gemeenschappelijke dienst voor preventie en bescherming op het werk (Empreva)

De gemeenschappelijke interne dienst voor preventie en bescherming op het werk van de federale overheid, GDPBW, staat in voor het welzijn van alle federale personeelsleden van de aangesloten federale overheidsinstellingen.

De GDPBW bestaat uit een aantal entiteiten en een centrale cel, Empreva genaamd. De entiteiten zijn de eigen interne diensten voor preventie en bescherming van de aangesloten instellingen. Empreva bestaat uit een medisch departement, een multidisciplinair departement en een administratief departement dat de coördinatie en de administratie verzorgt.

Gezondheidstoezicht

Het medisch departement, met preventieadviseurs-arbeidsartsen, verzorgt het gezondheidstoezicht van de federale personeelsleden.

  • Als je bijvoorbeeld werkt met voedingswaren word je jaarlijks uitgenodigd voor een medisch onderzoek. Als je een beeldschermwerker bent, word je elke vijf jaar uitgenodigd en vanaf je vijftigste verjaardag elke drie jaar. De preventieadviseur-arbeidsarts spoort arbeidsgebonden aandoeningen op, geeft informatie en beslist of je nog geschikt bent om je taak verder uit te voeren. Indien nodig zal hij voorstellen om je werkpost of je arbeidsomstandigheden aan te passen.
  • Als je een risicofunctie uitoefent, word je uitgenodigd voor je aanwerving of als je verandert van werkpost, als je het werk hervat na arbeidsongeschiktheid en als je zwanger bent.
  • Via je werkgever kan je ook zelf een onderzoek aanvragen als je
    • gezondheidsklachten hebt die te wijten zijn aan je werkomstandigheden
    • ongeschikt bent voor je huidige functie en een andere functie wenst (attest van je huisarts vereist)
    • het werk hervat na ziekte.

Advies en ondersteuning

Het multidisciplinair team geeft aan de interne preventiediensten van de aangesloten federale diensten advies en ondersteuning over:

Externe dienst voor preventie en bescherming op het werk

Wanneer de interne dienst niet al zijn opdrachten zelf kan uitvoeren, moet de werkgever een beroep doen op een erkende externe dienst voor preventie en bescherming op het werk. De externe dienst kan de interne dienst echter nooit volledig vervangen.

In de praktijk doen overheidsinstellingen vaak een beroep op een externe dienst voor het gezondheidstoezicht en de psychosociale aspecten.

Medex

Als je afwezig bent wegens ziekte, door een arbeidsongeval, een ongeval op de weg van of naar het werk of een beroepsziekte, is het mogelijk dat je controle krijgt van een controlearts, aangeduid door Medex, het bestuur van de medische expertise ( Volksgezondheid). Die controle kan gebeuren op initiatief van Medex of op vraag van je werkgever.

Meer over Medex

Previus.be

Previus.be is het netwerk van preventieadviseurs en vertrouwenspersonen bij de federale overheid. Het staat ten dienste van het welzijn van de federale ambtenaar.

Meer over Previus.be

COP Re-integratie van werknemers na een afwezigheid van lange duur

De Community of Practice (CoP) gaat na wat de beste manier is om bij federale organisaties de wetgeving toe te passen voor de re-integratie van werknemers die langdurig ziek zijn.

Meer over de COP Re-integratie